Pałac Czerninów (Černínský palác)

Pałac Czerninów

 

Naprzeciw Lorety stoi potężny Pałac Czerninów (Černínský palác). Fasada tego na pierwszy rzut oka niezbyt gustownego gmachu - największego pałacu w Pradze - ma 150 metrów. Wybudowany w latach 1669-1679 przez Francesko Carattiego był efektem nieskromnych dążeń arystokraty i dyplomaty Humprechta Jana Černína (1628-1682) (jego syn budował równocześnie pałac w Wiedniu), pragnącego, by jego przyszła rezydencja rywalizowała z Zamkiem Praskim. Pałac miał stanąć na wzniesieniu, by być zewsząd widocznym. Nim go ukończono hrabia – były ambasador króla Leopolda w Wenecji (1659 r.) – zmarł, a już wiek później gmach został zniszczony przez Francuzów i Prusaków. W okresie wojen napoleońskich mieścił się tu szpital, a później koszary. W 1919 r. władze Republiki Czechosłowackiej odrestaurowały pałac i uczyniły zeń siedzibę Ministerstwa Spraw Zagranicznych (od 1934 r.). W czasie wojny budynek był rezydencją hitlerowskiego Protektoratu Czech i Moraw. Dziś, podobnie jak przed wojną, jest siedzibą MSZ. Obiekt jest niedostępny dla zwiedzających.

Od 1958 r. pałac wraz z ogrodem należy do chronionych zabytków kultury Republiki Czeskiej. 

 

10 marca 1948 r. palacz pałacowy znalazł leżące koło budynku zwłoki Jana Masaryka – ówczesnego ministra spraw zagranicznych Republiki Czechosłowackiej, której twórcą był jego ojciec – Tomáš Garrigue Masaryk. Minister jako jedyny członek rządu nie należał do partii komunistycznej. Nigdy nie wyjaśniono, czy było to morderstwo, czy samobójstwo. Dywagowano na temat depresji Masaryka, którą być może pogłębiła sytuacja polityczna, ale czy samobójca wyskakując przez okno zamyka je za sobą ?

Na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. w pałacu podpisano umowę o rozwiązaniu Układu Warszawskiego (Układu o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej) - sojuszu polityczno-wojskowego ZSRR i podporządkowanych mu państw należących do tzw. bloku wschodniego.

(...) Dla Pragi pierwszych dziesięcioleci ubiegłego wieku charakterystyczne było to, że biedota skupiała się akurat w miejscach, gdzie kontrastowała z blaskiem ich pierwotnego przeznaczenia, wielkością czy romantyzmem wspomnień historycznych. Jednym z takich jaskrawych kontrastów był monumentalny i wspaniały barokowy pałac Czerninów na Hradczanach, który w wieku XVIII został opuszczony przez właścicieli, a zanim go kupił rząd austriacki i w latach pięćdziesiątych zamienił w koszary artylerii, stał się schronieniem najbiedniejszych. Olbrzymia budowla ze swymi pięknymi salami, klatkami schodowymi i labiryntem korytarzy oraz mniejszych pomieszczeń stała się siedzibą dziesiątków, a może setek rodzin proletariackich, które wiodły tu swoje prymitywne życie, głodowały i cierpiały nędzę, rozmnażały się i wymierały w okresie epidemii albo po po prostu wytrzebiały je choroby biednych, globalnie nazywane suchotami, ponieważ suchoty występowały najczęściej. Ten pałac nędzarzy miał także swoje podgrodzie w dzielnicach biedoty, Pohorzelcu i Nowym Świecie. (...)

(Krejči Karel: Praga. Legenda i rzeczywistość, s. 247)

Pałacowy ogród od 2011 r. jest otwarty dla zwiedzających w sezonie letnim.