Rudolfinum

Rudolfinum - z widokiem na Zamek Praski i widocznym po lewej stronie Mostem Mánesův (fot. R. J.)

Na prawym (staromiejskim) brzegu Wełtawy, przy Placu Jana Palacha (Náměstí Jana Palacha) stoi Rudolfinum zwane też Domem Artystów (Dům umĕlců). 

Ten neorenesansowy gmach powstał w latach 1876-1884 na zamówienie Czeskiego Banku Oszczędnościowego. Zaprojektowany przez Josefa Zítka i Josefa Schulza, obok Teatru Narodowego należy do najznamienitszych praskich budowli tego okresu. Nazwa obiektu pochodzi od imienia arcyksięcia koronnego Rudolfa. Gmach, wyposażony w imponujące sale koncertowe i wystawowe, z założenia miał pełnić funkcję kulturalną.
Po powstaniu niepodległej Czechosłowacji (1918 r.) uznano, że to właśnie ta budowla jest odpowiednia, by stać się siedzibą parlamentu. Dokonano zmian we wnętrzu budynku, adaptując pomieszczenia do celów związanych z planowaną funkcją. Przebudowano m. in. galerie, balkony, hol.
W czasie II wojny światowej zrekonstruowano wnętrze, by w 1946 r. Rudolfinum mogło stać się z powrotem siedzibą Czeskiej Orkiestry Filharmonicznej (i przez jakiś czas Akademii Muzycznej).

Orkiestra powstała w 1894 r., zaś pierwszy koncert odbył się w Rudolfinum w r. 1896, pod batutą Antonina Dvořaka.

Z zewnątrz budynek zdobią posągi światowej sławy kompozytorów, rzeźbiarzy, malarzy i architektów, oraz sgraffitowe dekoracje (na podst. rys. Petera Maixnera).

Rudolfinum - pocztówka z lat 30-tych XX w. (z mojej kolekcji)

Najważniejszą salą Rudolfinum jest potężna (na ponad tysiąc sto osób), pięknie dekorowana, wyposażona we wspaniałe organy braci Rieger z Krňova, Sala Dvořaka (Dvořakova síň), zrekonstruowana w 1942 r. przez Antonína Engela i Bohumíra Kozáka.
Mniejsze sale, Suka (Sukova síň) (Engel i Kozák)  i Kubelíka (Kubelíkova síň), służą koncertom muzyki kameralnej.
Od 1964 r. w Rudolfinum co roku odbywają się tu koncerty międzynarodowego festiwalu muzycznego Praska Wiosna.

W budynku od 1994 r. mieści się także Galerie Rudolfinum, instytucja programowo poświęcona sztuce współczesnej, finansowana przez Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej. Oprócz wystaw, pokazów, instalacji organizowane są warsztaty i seminaria w ramach różnych projektów edukacyjnych.


Generalny remont obiektu miał miejsce w 1992 r.

Wspomnienia wiążą nas czasem z miejscami
i nie ma nożyc, które by przecięły
te mocne nici.
Albo i powrozy!

Widzisz ten most koło Domu Artystów?
Parę kroków od mostu
żandarmi zastrzelili robotnika,
który szedł tuż przede mną.

Miałem dopiero dwadzieścia lat wówczas, 
ale ilekroć tędy idę,
spotyka mnie wspomnienie.
Dłoń mi podaje i razem idziemy 
aż tam, pod furtkę żydowskiego cmentarza,
na który wtedy uciekłem
przed karabinami.
(...)

(Seifert: wiersz bez tytułu. Przeł. J. Waczków, s.113)