sobota, 14 kwietnia 2012

Targ Owocowy - Karolinum - Teatr Stanowy


Karolinum (po lewej) i Teatr Stanowy (po prawej)

Targ Owocowy (Ovocný trh).
Jedną z charakterystycznych obiektów na tej ulicy jest Karolinum (część Uniwersytetu Karola, jego historyczne serce), dziś kompleks budowli, zajmujący przestrzeń pomiędzy ulicami: Celetną, Żelazną i Owocowym Targiem. Początkowo, kilka wieków temu, wszechnica mieściła się w gotyckim domu bankiera Rotleva (fasada barokowa zdobi budynek od 1718 r. Maxmilian Kaňka), dziś jest to tylko część ogromnego, „rozrzuconego” po całej Pradze uniwersytetu, wykorzystywana głównie podczas uroczystych ceremonii i będąca siedzibą administracji.
Przed budynkiem znajduje się fontanna.

Teatr Stanowy,  Karolinum i widoczna wieża kościoła św. Gawła


 Karolinum (gotycki wykusz)   
Uniwersytet Karola (Univerzita Karlova) został założony w 1348 r. na wzór uczelni paryskiej i jest najstarszym uniwersytetem w Europie Środkowej. Początkowo nie posiadał własnego obiektu. W 1383 r. otrzymał od króla Wacława IV dom królewskiego bankiera z Kutnej Hory Rotleva (podarowany mu przez tegoż). Z tamtego okresu do dziś pozostały podziemia i piękny wykusz.
Uniwersytet Karola miał cztery wydziały: teologii, sztuk wyzwolonych, prawa i medycyny. W latach 1401-1412 rektorem i wykładowcą był Jan Hus.
W 1409 r. Wacław IV dekretem kutnohorskim zmienił konstytucję uniwersytecką na korzyść studentów i uczonych czeskich, ograniczając wpływ cudzoziemców na uczelni.
Wszechnica odgrywała ważną rolę w rozwoju myśli husyckiej. Po klęsce husytów uniwersytet stracił dawną świetność.
W 1654 Ferdynand III Habsburg połączył wydział sztuk wyzwolonych z kolegium jezuickim (Klementinum), tworząc akademię jezuicką Universitas Carolo-Ferdinandea. Gdy zakon jezuitów został skasowany, Uniwersytet stał się uczelnią niemiecką, a w 1784 r. językiem wykładowym został niemiecki (do tego czasu królowała łacina). W drugiej połowie XIX w. wzrosły wpływy czeskie (okres odrodzenia narodowego) i w 1882 r. podzielono go na dwa odrębne uniwersytety: czeski i niemiecki. Niemiecki zwał się Karl-Ferdinands-Universität. Uniwersytet czeski nosi obecną nazwę od 1820 r. W 1939 r. został zamknięty, a niemiecki funkcjonował jako Deutsche Karls-Universität in Prag, a następnie Reichsuniversität.  W 1945 r. wraz z końcem nazistowskiego imperium zamknięto uniwersytet niemiecki, a reaktywowano czeski. Dziś UK ma siedemnaście wydziałów, w tym czternaście w Pradze i 1/6 ogółu studentów w kraju.

Sławni absolwenci UK to m.in. Karel Čapek, Bohumil Hrabal, Franz Kafka, Egon Erwin Kisch, Milan Kundera.

Teatr Stanowy

Na wprost widzimy (zwrócony fasadą w stronę ul. Żelaznej) zielony budynek w stylu neoklasycznym, przyciągający uwagę krużgankowymi balkonami. To Teatr Stanowy (Stavovské divadlo), założony w 1783 r. przez hrabiego Františka Nostitza-Rieneka (burgrabię generalnego Królestwa Czech).
Jest jednym z najstarszych niemal nieprzerwanie działających teatrów europejskich. Obecną nazwę (z półwiekową przerwą) nosi od 1798 r., wcześniej zwano go nazwiskiem fundatora (hrabia sprzedał teatr stanom czeskim). Od lat czterdziestych ubiegłego wieku do Aksamitnej Rewolucji obiekt zwał się Tylovo divadlo, na cześć czeskiego pisarza i dramaturga, współtwórcy hymnu czeskiego, Josefa Kajetána Tyla. W XIX w. gmach ów był siedzibą praskiego Niemieckiego Teatru Narodowego.

Dziś prezentowany jest tu repertuar dramatyczny, operowy oraz balet. 

W teatrze odbyły się premiery oper Mozarta: Don Giovanni w 1787 r. i La Clemenza di Tito w 1791 r., zaś  Miloš Forman kręcił sceny operowe Amadeusza.


Budynek został zaprojektowany przez Antonina Haffeneckera w 1781 r., wiek później gruntownie przebudowany. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych ubiegłego wieku przeszedł kolejny solidny remont (rekonstrukcję), wtedy też zyskał nowoczesną obrotową scenę.

Po lewej stronie stoi barokowy Pałac Kolovratów (Kolovratský palác) z 1679 r. projektu Domenica Orsiego, dziś budynek pomocniczy Teatru Stanowego.

1 komentarz:

  1. 47 year-old Environmental Specialist Leeland Hanna, hailing from Cottam enjoys watching movies like "Flight of the Red Balloon (Voyage du ballon rouge, Le)" and Beekeeping. Took a trip to Garden Kingdom of Dessau-Wörlitz and drives a Bentley Litre Supercharged Le Mans. Kliknij tutaj

    OdpowiedzUsuń